Đóng bảo hiểm xã hội là nghĩa vụ của người lao động, nhưng bạn đã thực sự biết rõ về cách tính chưa? Vâỵ nên hãy để Langmaster hướng dẫn bạn các cách tính vô cùng đơn giản, từ đó giúp bạn quản lý tài chính và đảm bảo quyền lợi tốt hơn nhé!

1. Cách tính đóng bảo hiểm xã hội 2024

Thông thường, cách tính đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2024 vẫn được tính dựa trên mức lương hàng tháng của người lao động. Mức đóng BHXH bắt buộc hiện nay là 21% - trong đó người lao động đóng 10,5% và người sử dụng lao động đóng 10,5%. Người lao động cũng có thể tự nguyện đóng BHXH với mức lương cao hơn để nhận lợi ích về hưu trí, tử tuất và các chế độ khác trong tương lai. Tuy nhiên, từng loại bảo hiểm xã hội sẽ lại có cách tính khác nhau.

1.1. Cách tính đóng bảo hiểm y tế

Cách tính đóng bảo hiểm y tế trên đây áp dụng từ 01/07/2024

1.1.1. Cách tính đóng bảo hiểm y tế hộ gia đình

Mức đóng bảo hiểm y tế hộ gia đình được tính theo mức lương cơ sở và số người tham gia trong hộ gia đình.

• Công thức tính mức đóng bảo hiểm y tế hộ gia đình:

• Tỷ lệ phần trăm đóng bảo hiểm y tế hộ gia đình:
• Người thứ nhất: 4,5% mức lương cơ sở.
• Người thứ hai, thứ ba, thứ tư: 70%, 60%, 50% mức đóng của người thứ nhất.
• Từ người thứ năm trở đi: 40% mức đóng của người thứ nhất.
• Ví dụ:
• Hộ gia đình 4 người (2 vợ chồng và 2 con) tại Hà Nội:
• Mức đóng bảo hiểm y tế của người thứ nhất: 1.800.000 đồng/tháng x 4,5% = 81.000 đồng/tháng.
• Mức đóng bảo hiểm y tế của người thứ hai: 81.000 đồng/tháng x 70% = 56.700 đồng/tháng.
• Mức đóng bảo hiểm y tế của người thứ ba: 81.000 đồng/tháng x 60% = 48.600 đồng/tháng.
• Mức đóng bảo hiểm y tế của người thứ tư: 81.000 đồng/tháng x 40% = 32.400 đồng/tháng.
• Tổng mức đóng bảo hiểm y tế hộ gia đình/tháng: 81.000 đồng/tháng + 56.700 đồng/tháng + 48.600 đồng/tháng + 32.400 đồng/tháng = 218.700 đồng/tháng.

Xem thêm: CÁC LOẠI BẢO HIỂM KHI ĐI LÀM NÀO CẦN ĐÓNG?

1.1.2. Cách tính đóng bảo hiểm y tế học sinh, sinh viên

Mức đóng bảo hiểm y tế học sinh, sinh viên bằng 4,5% mức lương cơ sở. Trong đó:

• Nhà nước hỗ trợ 30% mức lương cơ sở.
• Học sinh, sinh viên tự đóng 70% mức lương cơ sở.

Ví dụ: Học sinh, sinh viên tại Hà Nội:

• Mức đóng bảo hiểm y tế: 1.800.000 đồng/tháng x 4,5% = 81.000 đồng/tháng.
• Nhà nước hỗ trợ: 1.800.000 đồng/tháng x 30% = 540.000 đồng/tháng.
• Học sinh, sinh viên tự đóng: 81.000 đồng/tháng - 540.000 đồng/tháng = 27.000 đồng/tháng

1.2. Cách tính đóng bảo hiểm thất nghiệp

Mức đóng bảo hiểm thất nghiệp tại Việt Nam năm 2024 có một số thay đổi so với các năm trước. Mức đóng này được quy định cụ thể trong các văn bản pháp luật liên quan đến bảo hiểm xã hội.

Tỷ lệ đóng bảo hiểm thất nghiệp:

• Người lao động: Đóng 1% trên tổng mức tiền lương đóng bảo hiểm thất nghiệp.
• Người sử dụng lao động: Đóng 1% trên tổng mức tiền lương đóng bảo hiểm thất nghiệp.

Mức lương đóng bảo hiểm thất nghiệp:

• Mức tối đa: Bằng 20 lần mức lương tối thiểu vùng.
• Mức tối thiểu: Bằng mức lương tối thiểu vùng.

Ví dụ:

Nếu mức lương tối thiểu vùng I là 4.960.000 đồng/tháng, thì mức lương đóng bảo hiểm thất nghiệp tối đa sẽ là 4.960.000 đồng x 20 = 99.200.000 đồng/tháng.

Những điểm cần lưu ý:

• Mức lương cơ sở: Mức lương cơ sở được điều chỉnh định kỳ, do đó mức đóng bảo hiểm thất nghiệp cũng sẽ thay đổi theo.
• Vùng miền: Mức lương tối thiểu vùng khác nhau giữa các khu vực, dẫn đến mức đóng bảo hiểm thất nghiệp cũng khác nhau.
• Thay đổi pháp luật: Các quy định về bảo hiểm thất nghiệp có thể thay đổi theo thời gian, vì vậy bạn nên thường xuyên cập nhật thông tin.

1.3. Cách tính đóng bảo hiểm tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp

Bảo hiểm tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp (BHTN-BNN) là một loại bảo hiểm bắt buộc dành cho người lao động. Mục đích của loại bảo hiểm này là hỗ trợ người lao động khi gặp phải rủi ro trong quá trình làm việc.

• Tỷ lệ đóng:
• Người sử dụng lao động: Đóng 0,3% hoặc 0,5% trên tổng mức tiền lương đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động.
• Điều kiện áp dụng:
• 0,5%: Áp dụng cho cán bộ, công chức, viên chức và người thuộc lực lượng vũ trang thuộc các cơ quan của Đảng, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội, quân đội, công an, đơn vị sự nghiệp công lập sử dụng ngân sách nhà nước.  
• 0,3%: Áp dụng cho các trường hợp còn lại.

Ví dụ:

• Trường hợp 1: Một công nhân làm việc tại một công ty tư nhân có mức lương đóng bảo hiểm xã hội là 10.000.000 đồng/tháng. Công ty sẽ đóng vào quỹ BHTN-BNN số tiền là: 10.000.000 đồng x 0,3% = 30.000 đồng/tháng.
• Trường hợp 2: Một công chức nhà nước có mức lương đóng bảo hiểm xã hội là 15.000.000 đồng/tháng. Cơ quan nhà nước sẽ đóng vào quỹ BHTN-BNN số tiền là: 15.000.000 đồng x 0,5% = 75.000 đồng/tháng.

1.4. Cách tính đóng bảo hiểm hưu trí và tử tuất

Bảo hiểm hưu trí và tử tuất (BHXH) là một phần không thể thiếu trong hệ thống bảo hiểm xã hội, nhằm đảm bảo cuộc sống ổn định cho người lao động khi nghỉ hưu hoặc trong trường hợp có sự cố không may.

• Tỷ lệ đóng:
• Tổng cộng: Người lao động và người sử dụng lao động cùng đóng góp vào quỹ BHXH.
• Người lao động: Thường đóng 8% trên tổng mức tiền lương đóng bảo hiểm xã hội.
• Người sử dụng lao động: Cũng đóng 8% trên tổng mức tiền lương đóng bảo hiểm xã hội.
• Mức lương đóng bảo hiểm:
• Mức tối đa: Bằng 20 lần mức lương cơ sở.
• Mức tối thiểu: Bằng mức lương tối thiểu vùng.

Ví dụ: Nếu mức lương cơ sở là 1.800.000 đồng/tháng, thì mức lương đóng bảo hiểm xã hội tối đa sẽ là 1.800.000 đồng x 20 = 36.000.000 đồng/tháng.

Với mức lương đóng bảo hiểm xã hội là 10.000.000 đồng/tháng, thì mỗi tháng, người lao động và người sử dụng lao động sẽ đóng vào quỹ BHXH số tiền là: 10.000.000 đồng x 8% = 800.000 đồng.

Xem thêm: [CẬP NHẬT] HƯỚNG DẪN CÁCH TÍNH BẢO HIỂM THẤT NGHIỆP MỚI NHẤT

2. 2 cách tính lương đóng bảo hiểm xã hội (BHXH)

Cách 1: Tính lương đóng bảo hiểm xã hội theo lương thực tế

Nguyên tắc: Lương đóng BHXH được tính dựa trên tổng thu nhập của người lao động, bao gồm lương cơ bản, phụ cấp, thưởng và các khoản thu nhập khác có tính chất tiền lương.

Công thức tính:

• Tiền lương đóng BHXH = Tổng thu nhập x Tỷ lệ đóng BHXH

Trong đó:

• Tổng thu nhập: Là tổng các khoản thu nhập mà người lao động nhận được trong một tháng.
• Tỷ lệ đóng BHXH: Là tỷ lệ phần trăm quy định của nhà nước, áp dụng cho tất cả các loại hình bảo hiểm (BHXH, BHYT, BHTN).

Ví dụ:

• Nếu một người lao động có tổng thu nhập là 15.000.000 đồng/tháng và tỷ lệ đóng BHXH là 10,5% thì tiền đóng BHXH hàng tháng sẽ là: 15.000.000 x 10,5% = 1.575.000 đồng.

Cách 2: Tính lương đóng BHXH theo mức lương tối thiểu

Nguyên tắc: Áp dụng cho những trường hợp người lao động có mức lương thấp hơn mức lương tối thiểu vùng.

Công thức tính:

• Tiền lương đóng BHXH = Mức lương tối thiểu vùng x Tỷ lệ đóng BHXH

Trong đó:

• Mức lương tối thiểu vùng: Là mức lương thấp nhất mà người sử dụng lao động phải trả cho người lao động làm việc trong một tháng.
• Tỷ lệ đóng BHXH: Giống như cách tính theo lương thực tế.

Mục đích: Bảo đảm quyền lợi cho người lao động có thu nhập thấp, giúp họ được hưởng đầy đủ các chế độ BHXH.

3. Bảo hiểm xã hội là gì?

3.1. Khái niệm

Bảo hiểm xã hội (BHXH) là chính sách an sinh xã hội quan trọng của Nhà nước Việt Nam dành cho người dân. Bảo hiểm xã hội sẽ đảm bảo thu nhập cho người lao động  khi họ gặp rủi ro về sức khỏe, mất việc làm, tuổi già hoặc tử vong.

BHXH được thực hiện theo nguyên tắc tự nguyện, tự trách nhiệm, đóng góp và hưởng lợi. Người lao động và Người sử dụng lao độngtham gia BHXH bằng cách đóng tiền BHXH hàng tháng vào quỹ BHXH. Mức đóng BHXH được quy định theo mức lương tháng đóng BHXH và tỷ lệ phần trăm đóng BHXH của từng loại hình BHXH.

3.2. Tại sao cần đóng bảo hiểm xã hội

Đóng bảo hiểm xã hội sẽ bảo vệ lợi ích của chúng ta

3.2.1. Đảm bảo thu nhập khi gặp rủi ro

• Khi gặp rủi ro như ốm đau, tai nạn lao động, mất việc làm, tuổi già hoặc tử vong, người lao động sẽ được hưởng các chế độ trợ cấp, lương hưu từ BHXH, giúp đảm bảo thu nhập cho bản thân và gia đình.
• Ví dụ: Khi người lao động ốm đau, họ sẽ được hưởng trợ cấp ốm đau để trang trải chi phí khám chữa bệnh, sinh hoạt. Khi người lao động nghỉ hưu, họ sẽ được hưởng lương hưu hàng tháng để đảm bảo cuộc sống sau tuổi nghỉ hưu.

3.2.2. Yên tâm hơn  làm việc

• Khi tham gia BHXH, người lao động sẽ an tâm hơn trong công việc vì họ biết rằng họ sẽ được bảo vệ trước những rủi ro có thể xảy ra.
• Nhờ vậy, người lao động sẽ có thể tập trung cao độ hơn vào công việc, nâng cao năng suất lao động và góp phần phát triển kinh tế - xã hội.

3.2.3. Nâng cao chất lượng cuộc sống

• BHXH góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của người lao động và gia đình họ.
• Nhờ có BHXH, người lao động có thể yên tâm về tương lai, không lo lắng về những rủi ro có thể xảy ra và có thể dành thời gian cho gia đình, chăm sóc sức khỏe và hưởng thụ cuộc sống.

3.2.4. Thể hiện trách nhiệm với bản thân và cộng đồng

• Tham gia BHXH là thể hiện trách nhiệm của mỗi cá nhân với bản thân và cộng đồng.
• BHXH là nguồn quỹ chung để hỗ trợ những người gặp rủi ro, góp phần đảm bảo an sinh xã hội cho cộng đồng.

3.2.5. Khuyến khích tiết kiệm

• Tham gia BHXH giúp tiết kiệm tiền một cách hiệu quả.
• Mỗi tháng, người lao động đóng một khoản tiền nhỏ vào quỹ BHXH. Số tiền này sẽ được đầu tư và sinh lời, giúp người lao động có một khoản tiền lớn khi nghỉ hưu hoặc gặp rủi ro.

Xem thêm: BẢO HIỂM XÃ HỘI TỰ NGUYỆN LÀ GÌ? CÁC MỨC ĐÓNG CỤ THỂ

3.3. Ai cần đóng bảo hiểm xã hội?

Hầu hết mọi đối tượng đều có thể đóng bảo hiểm xã hội.

3.3.1. Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động

• Hợp đồng lao động xác định thời hạn từ đủ 1 tháng trở lên: Tất cả người lao động đều phải tham gia BHXH bắt buộc.
• Hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 3 tháng đến dưới 12 tháng: người lao động được lựa chọn tham gia BHXH bắt buộc hoặc tự nguyện.
• Hợp đồng lao động thời gian làm việc không đầy đủ giờ làm việc trong ngày hoặc tuần: người lao động được lựa chọn tham gia BHXH bắt buộc hoặc tự nguyện.

3.3.2. Người sử dụng lao động

• Người sử dụng lao động  là doanh nghiệp, tổ chức, hộ gia đình, cá nhân sử dụng lao động theo hợp đồng lao động.
• Người sử dụng lao động có trách nhiệm tham gia BHXH cho người lao động làm việc theo hợp đồng lao động.

3.3.3. Một số trường hợp khác

• Học viên cao đẳng, đại học đang theo học: Được lựa chọn tham gia BHXH bắt buộc hoặc tự nguyện.
• Người đại diện phần vốn nhà nước không chuyên trách tại các tập đoàn, tổng công ty, công ty nhà nước sau cổ phần hóa: Tham gia BHXH theo quy định của pháp luật về lao động.
• Người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn: Tham gia BHXH theo quy định của pháp luật về tổ chức chính quyền địa phương.

Trên đây là tất cả các thông tin về cách tính đóng bảo hiểm xã hội mà Langmaster muốn gửi đến bạn. Hy vọng bài viết này đã giúp bạn nắm rõ hơn về cách tính đóng BHXH, từ đó có thể lên kế hoạch tài chính cá nhân và gia đình một cách hiệu quả.